लेहमध्ये तणाव, जमावबंदीसह इतरही कडक निर्बंध; आंदोलनात मृत्युमुखी पडलेले चार जण कोण?
Leh Ladakh Violence Updates In Marathi : लडाख या केंद्रशासित प्रदेशाला पूर्ण राज्याचा दर्जा आणि सहाव्या अनुसूचीमध्ये समाविष्ट करण्याच्या मागणीसाठी सुरू असलेल्या निषेधाला बुधवारी हिंसक वळण लागले. हिंसाचारात चार जणांना आपले प्राण गमवावे लागले. निदर्शकांनी लेहमधील भाजप कार्यालयाला आग लावली. परिस्थिती नियंत्रणात आणण्यासाठी अनिश्चित काळासाठी कर्फ्यू लावावा लागला. सरकारने या हिंसाचारासाठी हवामान कार्यकर्त्या सोनम वांगचुक यांना जबाबदार धरले. दुसऱ्याच दिवशी त्यांच्या एनजीओचा एफसीआरए परवानाही रद्द करण्यात आला. लडाखचे उपराज्यपाल कविंदर गुप्ता यांनी याला सुनियोजित कट रचला असल्याचे म्हटले. या सर्वांमध्ये, वांगचुक म्हणाले की या संपूर्ण प्रकरणात त्यांना बळीचा बकरा बनवले जात आहे.
ऑगस्ट २०१९ मध्ये कलम ३७० रद्द करून जम्मू आणि काश्मीर राज्याची पुनर्रचना करण्यात आली. जम्मू आणि काश्मीर पुनर्रचना कायदा, २०१९ अंतर्गत, माजी जम्मू आणि काश्मीर राज्याचे दोन केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये विभाजन करण्यात आले: जम्मू आणि काश्मीर आणि लडाख, जम्मू आणि काश्मीरला विधानसभेसह केंद्रशासित प्रदेश बनवण्यात आले, तर लडाखला विधानसभेशिवाय केंद्रशासित प्रदेश म्हणून घोषित करण्यात आले. या बदलाचा एक भाग म्हणून, गेल्या वर्षी जम्मू आणि काश्मीरमध्ये एक नवीन विधानसभेची स्थापना करण्यात आली. दरम्यान, राज्याच्या पुनर्रचनेसह, लडाखमध्ये संविधानाच्या सहाव्या अनुसूचीमध्ये समाविष्ट करण्याची आणि त्याला पूर्ण राज्याचा दर्जा देण्याची मागणी निर्माण झाली. विविध वेळी निदर्शने करण्यात आली आणि या मागण्यांवरील नवीनतम निदर्शनांमध्ये हिंसाचार उसळला.
सोनम वांगचुक यांनी लडाखला संविधानाच्या सहाव्या अनुसूचीमध्ये समाविष्ट करण्याची आणि त्याला राज्याचा दर्जा देण्याची मागणी करत ३५ दिवसांच्या धरणे आंदोलनाची घोषणा केली होती. १० सप्टेंबरपासून, सोनम वांगचुक आणि लडाख सर्वोच्च संस्थेचे १५ कार्यकर्ते उपोषणावर होते. मंगळवारी, दोन लॅब कामगारांची प्रकृती बिघडली आणि त्यांना रुग्णालयात दाखल करण्यात आले. कामगारांची प्रकृती बिघडल्यानंतर, बुधवारी लेह बंदची घोषणा करण्यात आली. बंद दरम्यान मोठ्या संख्येने तरुण रस्त्यावर उतरले आणि मोर्चा काढला. तरुणांनी भाजप आणि हिल कौन्सिल मुख्यालयात प्रवेश करण्याचा प्रयत्न केला, ज्यामुळे पोलिस आणि सुरक्षा दलांना बळाचा वापर करावा लागला. लवकरच निदर्शक आणि सुरक्षा दलांमध्ये दगडफेक सुरू झाली. निदर्शकांनी स्थानिक भाजप कार्यालयाला आग लावली.
लेहमध्ये तणावाच्या पार्श्वभूमीवर स्थानिक पोलीस आणि निमलष्करी दलाने गुरूवारीपासून जमावबंदी आदेश लागू केले. तसेच एकूण ५० जणांना अटक केली. कारगिलसह इतर प्रमुख शहरांमध्ये पाच किंवा त्याहून अधिक व्यक्तींना एकत्र येण्यास बंदी घालणारे कडक निर्बंध लागू करण्यात आले आहेत.
मिळालेल्या माहितीनुसार, मृतांपैकी दोघे जण रुग्णालयात पोहोचले तेव्हा जिवंत होते परंतु नंतर त्यांचा मृत्यू झाला. त्यांना त्यांच्या शरीरावर आणि डोक्यावर अनेक गोळ्या लागल्या होत्या. सुमारे अर्धा डझन जणांना गंभीर गोळ्या लागल्या होत्या पण ते वाचले. इतरांचे हातपाय तुटले होते आणि ते बरे होत आहेत. बहुतेकांना गोळ्या आणि काठ्यांनी दुखापत झाली होती आणि उपचारानंतर त्यांना घरी सोडण्यात आले. इंडियन एक्सप्रेसने वृत्त दिले आहे की लोबझांग रिंचेनवरही रुग्णालयात उपचार सुरू आहेत. ते लेहचे नगरसेवक फुंटसोग स्टॅनझिन त्सेपाग यांचे काका आहेत, ज्यांच्यावर भाजपने हिंसाचारात सहभागी असल्याचा दावा केला आहे. त्सेपाग फरार असल्याचे वृत्त आहे. लेहमधील ड्रुक लडाख हॉटेल चालवणारे ५६ वर्षीय रिंचेन यांनी हिंसाचार झाला तेव्हा त्सेपाग जमावाचा भाग होता हे नाकारले.
