महिलांमध्ये वाढतोय हाडांचा त्रास (फोटो सौजन्य - iStock)
कामकाजी महिलांनी आपल्या हाडांच्या आरोग्याला प्राधान्य देणे आवश्यक आहे. कारण बसून काम करण्याची पद्धत, सूर्यप्रकाशाचा अभाव, ताणतणाव आणि अनियमित आहार या सर्व गोष्टी मोठे जोखमीचे घटक ठरले आहेत. अनेक महिला नियमित तपासण्या टाळतात आणि हाडे कमजोर होईपर्यंत किंवा दीर्घकालीन वेदना सुरू होईपर्यंत लक्षणांकडे दुर्लक्ष करतात. त्यामुळे महिलांनी स्वतःच्या आरोग्याची जबाबदारी घ्यावी आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार योग्य काळजी घ्यावी.
काय आहेत कारणं?
सध्या कामकाजी महिला ताण, वजन वाढ, उच्च रक्तदाब, मधुमेह या समस्या तर भोगत आहेतच. पण आता त्यात हाडांच्या समस्याही मोठ्या प्रमाणात वाढल्या आहेत. पुण्यातील अपोलो स्पेक्ट्रा रूग्णालयातील ऑर्थोपेडिक सर्जन डॉ. अनुप गाडेकर म्हणाले की, “अनेक कामकाजी महिलांना दीर्घकाळ बसून राहणे, चुकीचा पोस्चर, सूर्यप्रकाशाचा अभाव, अनियमित जेवण, जास्त कॅफिन आणि कॅल्शियमच्या कमी सेवनामुळे ऑस्टिओपोरोसिस, व्हिटॅमिन डीची कमतरता आणि सांधेदुखी यांसारख्या समस्या वाढताना दिसतात. विशेषतः ऑफिसमध्ये दीर्घकाळ घरात राहिल्यामुळे व्हिटॅमिन डीची कमतरता वाढते.
४५ वर्षांखालील जवळपास ४०% महिलांना सतत गुडघेदुखी, पाठदुखी, थकवा आणि पोस्चरमध्ये तक्रारी जाणवतात. याहून अधिक चिंताजनक म्हणजे २५ ते ३५ वयोगटातील प्रत्येक ३ पैकी १ महिलेमध्ये हाडांची घनता कमी किंवा व्हिटॅमिन डीची पातळी घटलेली दिसते. हे तरुण महिलांमधील एक ‘सायलेंट हेल्थ एपिडेमिक’ ठरत आहे. कामकाजी महिलांमध्ये दिसणारी सामान्य लक्षणे म्हणजे पाठदुखी, गुडघेदुखी, कडकपणा आणि सततचा थकवा. याकडे दुर्लक्ष केल्यास वारंवार फ्रॅक्चर होणे, पोस्चर विकृती आणि चालण्यात अडचणी अशा गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. त्यामुळे योग्य वेळी तपासणी, संतुलित आहार आणि रोजची शारीरिक हालचाल हाडांच्या आरोग्यासाठी अत्यावश्यक आहेत.”
कोणते उपाय करावेत
डॉ. गाडेकर पुढे म्हणाले, “बोन डेन्सिटी टेस्टसारख्या तपासण्या आणि साध्या जीवनशैलीतील बदल जसे की संतुलित आहार, सकाळच्या चालणे, नियमित व्यायाम यामुळे मोठा फरक पडू शकतो. हाडांचे आरोग्य हे वयाशी संबंधित नसून जागरूकता आणि रोजची काळजी यावर अवलंबून आहे. नियमित व्हिटॅमिन डी आणि कॅल्शियम तपासणी, योग्य पोस्चर ठेवणे आणि आहारात दूध, दही, हिरव्या भाज्या, सुका मेवा आणि मासे यांचा समावेश करणे आवश्यक आहे. तसेच चालणे, योगा किंवा स्ट्रेंथ ट्रेनिंगसारखे वजन वहन करणारे व्यायाम हाडे मजबूत करण्यास खूप मदत करतात. महिलांनी आता आपल्या हाडांच्या आरोग्याकडे लक्ष देण्याची योग्य वेळ आली आहे सक्रिय रहा आणि जीवनाचा दर्जा सुधारावा.”
