बांग्लादेशच्या घशाला कोरड; समोर आला युनूस सरकारचे डोळे उघडणारा अहवाल ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
ढाका : बांगलादेशातील जलस्रोतांच्या दृष्टीने धक्कादायक बाब समोर आली आहे. देशातील किमान ७९ नद्या कोरड्या पडल्या आहेत किंवा कोरड्या पडण्याच्या मार्गावर आहेत, असा निष्कर्ष एका अभ्यासातून काढण्यात आला आहे. शेती, मत्स्यपालन आणि स्थानिक समुदायांच्या उपजीविकेला त्यामुळे गंभीर धोका निर्माण झाला आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : भारतात देखील आहेत CIAचे सिक्रेट अड्डे? JFK च्या फाईल्समध्ये अमेरिकन गुप्तचर संस्थेची गुपिते उघड
या अभ्यासानुसार, बांगलादेशातील ७९ नद्यांपैकी सर्वाधिक २५ नद्या खुलना विभागात कोरड्या पडल्या आहेत.
राजशाही विभागात १९, रंगपूरमध्ये १४, चितगावमध्ये ६, मैमनसिंगमध्ये ५, ढाकामध्ये ४, आणि बारिशाल व सिल्हेतमध्ये प्रत्येकी ३ नद्या कोरड्या पडल्या आहेत.
विशेषतः खुलना, सातखीरा, राजशाही आणि कुष्टिया भागांमध्ये पाण्याचा नैसर्गिक प्रवाह मोठ्या प्रमाणात कमी झाला आहे.
गाळ साचल्याने नदीचा प्रवाह रोखला जातो, परिणामी ती हळूहळू कोरडी पडते.
शहरीकरण आणि अतिक्रमण यामुळे नद्यांचे नैसर्गिक अस्तित्व धोक्यात आले आहे.
धरणे आणि जलव्यवस्थापनातील अनियमितता यामुळे पाण्याचा प्रवाह बिघडल्याने नद्यांचे कोरडे पडण्याचे प्रमाण वाढले आहे.
मानवी हस्तक्षेपांव्यतिरिक्त, हवामान बदल आणि नैसर्गिक कारणांमुळेही काही नद्या लुप्त होत आहेत.
शेतीसाठी आवश्यक पाणी उपलब्ध न राहिल्याने उत्पादनावर परिणाम होणार आहे.
मत्स्यपालन आणि जलचरांच्या अस्तित्वावर मोठा परिणाम होईल, ज्यामुळे लाखो लोकांच्या उपजीविकेवर संकट येऊ शकते.
पर्यावरणाच्या दृष्टीनेही हा मोठा धोका आहे, कारण नद्यांचा ऱ्हास झाल्यास जैवविविधतेवर परिणाम होतो.
वाहतुकीचे पारंपरिक मार्ग बंद पडल्याने स्थानिक अर्थव्यवस्थेलाही फटका बसणार आहे.
पर्यावरण सल्लागार सईदा रिजवाना हसन यांच्या मते, प्रत्येक नदी कोरड्या पडण्याचे कारण वेगवेगळे असते, त्यामुळे तपशीलवार विश्लेषण करून उपाययोजना आखणे गरजेचे आहे.
सरकारने नदी पुनरुज्जीवन कार्यक्रम राबवण्यावर भर द्यायला हवा.
जलसंवर्धन, अतिक्रमण नियंत्रण आणि नैसर्गिक प्रवाह राखण्यावर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे.
जलसंपत्तीचा शाश्वत वापर आणि स्थानिक लोकांना या प्रक्रियेत सामील करून घेणे महत्त्वाचे आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : भारतात देखील आहेत CIAचे सिक्रेट अड्डे? JFK च्या फाईल्समध्ये अमेरिकन गुप्तचर संस्थेची गुपिते उघड
बांगलादेशातील ७९ नद्या कोरड्या पडणे ही जागतिक स्तरावरही चिंतेची बाब आहे, कारण नद्यांचा ऱ्हास हा केवळ स्थानिक नव्हे तर पर्यावरणीय आणि आर्थिक दृष्टिकोनातूनही मोठा धोका आहे. नदी व्यवस्थापन आणि जलसंरक्षणासाठी तातडीने पावले उचलली नाहीत, तर भविष्यात परिस्थिती आणखी गंभीर होऊ शकते.