तुर्कियेच्या 5th Generation ‘KAAN’ लढाऊ विमानाची आकाशात भरारी ; भारताचा ‘AMCA’ प्रकल्प अद्याप प्रतीक्षेत

तुर्कियेने आपल्या पाचव्या पिढीतील लढाऊ विमान "KAAN" चे पहिले यशस्वी उड्डाण फेब्रुवारी 2024 मध्ये केले आहे. मात्र, भारताचा Advanced Medium Combat Aircraft (AMCA) प्रकल्प अद्याप प्रारंभिक टप्प्यातच आहे.

तुर्कियेच्या 5th Generation 'KAAN' लढाऊ विमानाची आकाशात भरारी ; भारताचा 'AMCA' प्रकल्प अद्याप प्रतीक्षेत ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

अंकारा : तुर्कियेने आपल्या पाचव्या पिढीतील लढाऊ विमान “KAAN” चे पहिले यशस्वी उड्डाण फेब्रुवारी 2024 मध्ये केले आहे. मात्र, भारताचा Advanced Medium Combat Aircraft (AMCA) प्रकल्प अद्याप प्रारंभिक टप्प्यातच आहे. 2010 मध्ये दोन्ही देशांनी पाचव्या पिढीतील लढाऊ विमान निर्मितीसाठी योजना आखली होती. मात्र, तुर्कियेने आपल्या प्रकल्पाची गती वेगाने वाढवली आणि भारत अजूनही त्याच्या पहिल्या प्रोटोटाइपच्या प्रतीक्षेत आहे.

तुर्कियेचा वेगवान प्रगतीमार्ग

तुर्कियेने KAAN प्रकल्पांतर्गत पाचव्या पिढीतील स्टेल्थ लढाऊ विमानाचे उड्डाण करून मोठा टप्पा पार केला आहे. तुर्की एरोस्पेस इंडस्ट्रीज (TAI) आणि तुर्की संरक्षण उद्योग कार्यकारी समिती (SSIK) यांच्या सहकार्याने हा प्रकल्प राबवण्यात आला. 2010 मध्ये सुरू झालेल्या या प्रकल्पासाठी 2011 मध्ये तुर्की सरकारने 20 दशलक्ष डॉलर्सचा प्रारंभिक निधी मंजूर केला होता. यानंतर 2015 मध्ये तुर्कीने ट्विन-इंजिन एअरफ्रेम डिझाइन निश्चित करून 1.18 अब्ज डॉलर्सचा करार केला. 2022 मध्ये जनरल इलेक्ट्रिक F110 इंजिनांची ऑर्डर देण्यात आली आणि 2024 मध्ये विमानाने पहिले उड्डाण केले.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘जेव्हा ट्रम्प-मोदी बोलतात तेव्हा लोकशाहीला धोका…’ डाव्या विचारसरणीवर इटलीच्या पंतप्रधान मेलोनी यांचा हल्लाबोल

KAAN चे तांत्रिक वैशिष्ट्ये

KAAN विमान हे ट्विन-इंजिन असलेले अत्याधुनिक स्टेल्थ फायटर जेट आहे. हे अमेरिकन F-22 आणि F-35 प्रमाणे मल्टी-रोल फायटर जेट म्हणून काम करणार आहे. KAAN मध्ये AESA रडार, सुपरक्रूझ क्षमता आणि अंतर्गत शस्त्रसंच ठेवण्यासाठी स्टेल्थ तंत्रज्ञान वापरण्यात आले आहे. तुर्की 2030 च्या सुरुवातीला हे विमान हवाई दलात समाविष्ट करणार आहे आणि दरवर्षी वीस विमाने तयार करण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. सौदी अरेबिया, मलेशिया आणि संयुक्त अरब अमिराती यासारख्या देशांनी या प्रकल्पात रस दाखवला आहे, ज्यामुळे तुर्कीला आर्थिक आणि तांत्रिक पाठिंबा मिळण्याची शक्यता आहे.

भारताचा AMCA प्रकल्प अजूनही संकल्पनात्मक टप्प्यात

भारतातील AMCA प्रकल्प 2010 मध्ये सुरू झाला. मात्र, सरकारच्या विविध मंजुरी प्रक्रिया, निधीची टंचाई आणि तांत्रिक आव्हाने यामुळे हा प्रकल्प मंदावला आहे. 2023 मध्ये सुरक्षाविषयक कॅबिनेट समितीने या प्रकल्पाला मान्यता दिली, पण अद्याप पहिला प्रोटोटाइप तयार होण्याच्या प्रतीक्षेत आहे. AMCA चे पहिले उड्डाण 2028 नंतर होईल, असा अंदाज आहे.

AMCA देखील स्टेल्थ, सुपरक्रूझ, AESA रडार आणि अंतर्गत शस्त्रसंच तंत्रज्ञानाने सुसज्ज असेल. सुरुवातीला हे GE-F414 इंजिन वापरणार असले तरी भारताने स्वदेशी इंजिन विकसित करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. मात्र, तांत्रिक मर्यादा आणि नोकरशाही प्रक्रियांमुळे हा प्रकल्प मागे पडला आहे.

तुर्किये भारताच्या पुढे कसे गेले?

तुर्कस्तानने संरक्षण क्षेत्रात सातत्याने गुंतवणूक केली आहे. 1973 मध्ये स्थापन झालेल्या तुर्की एरोस्पेस इंडस्ट्रीज (TAI) कंपनीकडे आज 17,000 हून अधिक कर्मचारी कार्यरत आहेत. 2022 मध्ये स्टॉकहोम इंटरनॅशनल पीस रिसर्च इन्स्टिट्यूट (SIPRI) च्या अहवालानुसार, तुर्कीच्या ASELSAN (60 वे स्थान), बायकर (76 वे), TAI (82 वे) आणि रोकेसन (100 वे) कंपन्या जागतिक स्तरावर टॉप 100 संरक्षण कंपन्यांच्या यादीत स्थान मिळवू शकल्या.

दुसरीकडे, हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड (HAL) ही 1940 मध्ये स्थापन झाली असली तरी, तिची 2023 मधील वार्षिक उलाढाल केवळ $3.6 अब्ज इतकी होती. HAL 41 व्या क्रमांकावर असून BEL (63 वे स्थान) आणि Mazagon Dock Shipbuilders (89 वे स्थान) यांसारख्या भारतीय कंपन्या तुर्कीपेक्षा मागे आहेत. भारताची एकूण लष्करी ताकद आणि जीडीपी तुर्कस्तानपेक्षा जास्त असली तरी, संरक्षण क्षेत्रातील गुंतवणूक आणि कार्यक्षम निर्णय प्रक्रिया तुर्कस्तानने अधिक प्रभावीपणे राबवली आहे.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Canada Digital Nomad Visa: कॅनडा देतोय रिमोट वर्क आणि पर्मनन्ट रेसिडेन्सीची सुवर्णसंधी; वाचा सविस्तर

भारताला काय करावे लागेल?

भारताच्या AMCA प्रकल्पात प्रगती होण्यासाठी तांत्रिक मदतीची आवश्यकता आहे. भारताने HAL आणि DRDO सारख्या संस्थांमध्ये संशोधन आणि विकासाला अधिक चालना द्यावी लागेल. तुर्कियेने आपल्या KAAN प्रकल्पात आंतरराष्ट्रीय सहकार्य आणि वित्तीय व्यवस्थापनाची चांगली संधी साधली आहे, जी भारतानेही अवलंबण्याची गरज आहे. AMCA प्रकल्प वेळेत पूर्ण होण्यासाठी भारताला धोरणात्मक दृष्टिकोन आणि वेगवान निर्णय प्रक्रिया आवश्यक आहे.

भारताचा AMCA प्रकल्प

तुर्कियेने आपल्या KAAN विमानाच्या यशस्वी उड्डाणाने संरक्षण क्षेत्रातील आपली क्षमता सिद्ध केली आहे. दुसरीकडे, भारताचा AMCA प्रकल्प अनेक अडथळ्यांमुळे अद्याप संकल्पनात्मक टप्प्यात आहे. जर भारताने वेगाने निर्णय घेतले आणि आर्थिक तसेच तांत्रिक सहकार्य वाढवले, तर भविष्यात AMCA देखील जागतिक स्तरावर तुर्कस्तानच्या KAAN ला टक्कर देऊ शकेल.

Web Title: Turkeys 5th gen kaan flies while indias amca is still awaited nrhp

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com