3000000000000 रुपयांवर स्वाह! शेअर बाजार गडगडला, बाजारात भूकंप कशामुळं?
शेअर बाजारात गुरुवारी (30 ऑक्टोबर) मोठी घसरण झाली. प्रमुख क्षेत्रांमधील कमकुवततेमुळे सेन्सेक्स ५९२.६७ अंकांनी म्हणजेच ०.७०% ने घसरून ८४,४०४.४६ वर बंद झाला. निफ्टीमध्येही १७६.०५ अंकांनी म्हणजेच ०.६८% ने घसरून २५,८७७.८५ वर बंद झाला. निफ्टी बँक निर्देशांकही ०.६१% ने घसरून ५८,०३१ वर बंद झाला. या घसरणीमुळे गुंतवणूकदारांना एकाच दिवसात ३ लाख कोटी रुपयांचे नुकसान झाले. बीएसईचे मार्केट कॅप ३ लाख कोटी रुपयांनी घसरून ४७२ लाख कोटी रुपयांवर आले.
अमेरिकन फेडरल रिझर्व्हने २५ बेसिस पॉइंट व्याजदर कपात जाहीर केल्यानंतर शेअर बाजारात ही घसरण झाली आहे. जिओजित इन्व्हेस्टमेंट्सचे संशोधन प्रमुख विनोद नायर म्हणाले की, फेडरल रिझर्व्हचे अध्यक्ष पॉवेल यांनी २०२५ पर्यंतची ही शेवटची दर कपात असू शकते असे संकेत दिले. या विधानामुळे आणखी सवलती मिळण्याची अपेक्षा कमी झाली. यामुळे अमेरिकन डॉलर मजबूत झाला, ज्यामुळे भारतासह अनेक देशांच्या शेअर बाजारांमध्ये घसरण झाली.
बाजारातील कमकुवतपणा असूनही, काही शेअर्सनी चांगली कामगिरी केली. लार्सन अँड टुब्रो (एल अँड टी) आणि भारत इलेक्ट्रॉनिक्स (बीईएल) हे दिवसातील सर्वात जास्त वाढणारे होते. याव्यतिरिक्त, अल्ट्राटेक सिमेंट, मारुती सुझुकी, टाटा मोटर्स पॅसेंजर व्हेइकल्स (टीएमपीव्ही) आणि अदानी पोर्ट्स सारख्या शेअर्समध्येही वाढ दिसून आली. दुसरीकडे, भारती एअरटेल, पॉवर ग्रिड, टेक महिंद्रा, इन्फोसिस आणि रिलायन्स इंडस्ट्रीज हे प्रमुख तोट्यात होते.
१. अमेरिका-चीन करार निश्चित झालेला नाही!
अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आणि चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग यांची भेट झाली. बैठकीत काही व्यापार मुद्द्यांवरही चर्चा झाली. ट्रम्प यांनी बैठकीला “अद्भुत” असे वर्णन केले आणि म्हटले की त्यामुळे अनेक समस्या सुटल्या आहेत. तथापि, गुंतवणूकदार संशयास्पद दिसले. चीनकडून आलेल्या पहिल्या अधिकृत निवेदनात असे सूचित करण्यात आले आहे की अद्याप कोणताही करार झालेला नाही.
२. रुपया दबावाखाली
बहुप्रतीक्षित अमेरिका-चीन व्यापार करार गुंतवणूकदारांना आश्वस्त करण्यात अपयशी ठरला, ज्यामुळे आशियाई चलनांवर दबाव निर्माण झाला. बाजार निरीक्षकांच्या मते, चलन व्यापारी ट्रम्पच्या भूमिकेतील बदलाबद्दल विशेषतः साशंक आहेत. त्यांना भीती आहे की ते लवकरच टॅरिफ धमकी पुन्हा सुरू करू शकतात आणि जोखीम टाळण्यास सुरुवात करू शकतात. यामुळे अमेरिकन डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य आणखी घसरले.
३. फार्मा शेअर्सवर दबाव
आजच्या व्यवहारात फार्मा शेअर्समध्ये मोठी घसरण झाली. डॉ. रेड्डी यांचे शेअर्स जवळजवळ ५% घसरले, जे विक्रमी नीचांकी पातळीवर पोहोचले. कॅनडाच्या फार्मास्युटिकल ड्रग्ज डायरेक्टरेटने सेमॅग्लुटाइड इंजेक्शनसाठी त्यांच्या ANDS (अ‍ॅब्रेव्हिएटेड न्यू ड्रग सबमिशन) साठी नॉन-कॉम्प्लायन्स नोटीस जारी केल्यामुळे हे घडले. नोटीसमध्ये सबमिशनच्या विशिष्ट भागांवर स्पष्टीकरण मागितले गेले.
४. शेअर बाजारात नफा-बुकिंग
आज शेअर बाजारात नफा-बुकिंग दिसून आली. कारण या महिन्यात सेन्सेक्स आणि निफ्टी ५% पेक्षा जास्त वाढले होते, जे त्यांच्या विक्रमी पातळीच्या अगदी जवळ पोहोचले होते. विश्लेषकांचा असा विश्वास आहे की यामुळेच गुंतवणूकदारांनी नफा बुक करण्याचा निर्णय घेतला.
५. आशियाई बाजारपेठेतून संमिश्र संकेत
शी जिनपिंग यांच्याशी झालेल्या बैठकीनंतर ट्रम्प यांनी चिनी वस्तूंवरील कर ५७% वरून ४७% पर्यंत कमी केले. तरीही, आशियाई बाजारपेठा मंदावल्या होत्या. अमेरिकेने चीनवरील कर कमी केले आणि व्याजदरही कमी केले, तरीही आशियाई बाजारपेठांमध्ये व्यापार मंदावला. चीनचा शांघाय कंपोझिट ०.७% खाली होता. हाँगकाँगचा हँग सेंग, सिंगापूरचा स्ट्रेट्स टाईम्स आणि सिंगापूरचा बेंचमार्क सुमारे ०.३% घसरला. गुरुवारी जपानचा निक्केई आणि दक्षिण कोरियाचा कोस्पी प्रत्येकी ०.३% वाढला.
