फोटो सौजन्य - Social Media
देशातील संसद भवन, चंदीगडचे शहर नियोजन, साबरमती गांधी मेमोरियल, भारत भवन, रॉक गार्डन यांसारख्या भव्य स्थळांमागे जगप्रसिद्ध आर्किटेक्ट्सचे योगदान आहे. एडविन लुटियन्स, हर्बर्ट बेकर, बिमल पटेल, ला कार्बूजिए, चार्ल्स कोरिया आणि नेकचंद सैनी यांनी आपल्या कल्पकतेतून जागतिक स्तरावर ओळख निर्माण केली. त्यांच्या कार्यातून हे दिसून येते की आर्किटेक्चर क्षेत्रात करिअर केल्यास जागतिक पातळीवर मोठी प्रतिष्ठा मिळू शकते.
आर्किटेक्चर म्हणजे फक्त इमारतीचे आराखडे तयार करणे नव्हे तर सामाजिक, तांत्रिक आणि पर्यावरणीय गरजांचा विचार करून आधुनिक रचना घडवण्याचे एक शास्त्र आहे. यात कलात्मक कौशल्य, गणितीय क्षमता, निरीक्षणशक्ती, धैर्य, कायदेशीर भाषेची समज, नेतृत्वकौशल्य, स्केचिंगचा सराव असे अनेक गुण आवश्यक असतात.
या क्षेत्रात प्रवेशासाठी 12वी नंतर नेशनल एप्टीट्यूड टेस्ट इन आर्किटेक्चर (NATA) किंवा JEE माध्यमातून प्रवेश मिळतो. NATA द्वारे देशभरातील मान्यताप्राप्त संस्थांमध्ये पाच वर्षांचा बीआर्क (B.Arch) कोर्स करता येतो. आयआयटीमध्ये प्रवेशासाठी JEE Main, JEE Advanced व AAT परीक्षा आवश्यक आहे, तर NIT आणि SPA संस्था JEE Main पेपर II व AAT द्वारे प्रवेश देतात.
भारतामध्ये आर्किटेक्चरचे शिक्षण देणाऱ्या प्रमुख संस्थांमध्ये CEPT Ahmedabad, SPA Delhi, सर जे.जे. कॉलेज ऑफ आर्किटेक्चर (मुंबई), IES कॉलेज (मुंबई), JNTU (हैदराबाद), IIT खडगपूर, चंदीगड कॉलेज ऑफ आर्किटेक्चर आणि पुण्यातील मराठवाडा मित्र मंडळ कॉलेज यांचा समावेश होतो.
करिअरच्या दृष्टीने आर्किटेक्ट म्हणून आर्किटेक्चर फर्म्स, कन्स्ट्रक्शन कंपन्या, प्रायव्हेट बिल्डर्स तसेच स्वतंत्र सल्लागार म्हणून काम करण्याची संधी आहे. तसेच हाऊसिंग बोर्ड, PWD, पुरातत्त्व विभाग, रेल्वे, HUDCO, राष्ट्रीय भवन संगठन यांसारख्या सरकारी संस्थांमध्ये नोकरीची संधी उपलब्ध आहे. आर्किटेक्चरचे शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर आर्किटेक्ट, अर्बन डिझायनर, लँडस्केप आर्किटेक्ट, इंटीरियर डिझायनर, अर्बन प्लॅनर, प्रोजेक्ट मॅनेजर, कन्सल्टंट किंवा अध्यापन क्षेत्रात करिअर घडवता येते. सर्जनशीलता आणि तांत्रिक कौशल्याची सांगड घालणाऱ्या या क्षेत्रात करिअर केल्यास भविष्य उज्ज्वल ठरते.