Ganesh Chaturthi 2025 : या मंदिरात मोरावर स्वार आहेत तीन सोंडेचे गणपती; दुर्लभ रूप अन् अलौकिक आहे या जागेचा इतिहास

Trishund Mayureshwar Ganapati Temple : पुण्यातील त्रिशुंड मयूरेश्वर गणपती मंदिरात बाप्पांचे तीन सोंड, सहा भुजा व मोरावर आरूढ असलेले दुर्लभ रूप पाहायला मिळते. हे मंदिर कला, ज्ञान व समृद्धीचे प्रतीक मानले जाते.

( फोटो सौजन्यThe India Centre )

Follow Us:

Follow Us:

हिंदू धर्मामध्ये गणेश चतुर्थी हा एक अत्यंत महत्त्वाचा सण मानला जातो. २०२५ मध्ये हा सण २६ ऑगस्ट रोजी साजरा केला जाणार आहे. दहा दिवस चालणाऱ्या या उत्सवात भक्त गणेशाच्या प्रसिद्ध मंदिरांत दर्शनासाठी जातात. बहुतेक मंदिरांमध्ये आपण बाप्पांना एका सोंडेचे रूप धारण केलेले आणि वाहन म्हणून मूषकावर आरूढ पाहतो. मात्र पुण्यात असे एक अद्वितीय मंदिर आहे, जिथे गणपती बाप्पांची प्रतिमा एका नव्हे तर तीन सोंडांसह आहे आणि त्यांचे वाहन मूषक नसून मोर आहे.

Budget Trips : परदेशातील ‘ही’ 3 ठिकाणे भारतापेक्षा स्वस्त; बजेटमध्ये घ्या अविस्मरणीय प्रवासाचा आनंद

त्रिशुंड मयूरेश्वर गणपती मंदिर

हे मंदिर पुणे जिल्ह्यातील मयूरेश्वर गावात वसलेले आहे. येथे गणपती बाप्पा तीन सोंड, सहा हात आणि मोरावर आरूढ अशा दुर्लभ रूपात विराजमान आहेत. या मंदिराला “मयूरेश्वर” असे नाव देण्यात आले आहे कारण गणपतीचा हा विशेष अवतार मयूरेश्वर म्हणून ओळखला जातो. धार्मिक श्रद्धेनुसार बाप्पांचे हे रूप अडथळे दूर करणारे तसेच कला, ज्ञान आणि समृद्धीचे रक्षण करणारे मानले जाते. स्थानिक मान्यतेनुसार, बाप्पांच्या या तीन सोंडी त्यांच्या बहुमुखी शक्तींचे प्रतीक आहेत. त्या भौतिक, आध्यात्मिक आणि बौद्धिक अशा जीवनाच्या तीनही पैलूंवर नियंत्रण ठेवण्याची त्यांची क्षमता दर्शवतात.

मंदिराचा इतिहास

त्रिशुंड मयूरेश्वर गणपती मंदिराचा इतिहास सुमारे १८व्या शतकापर्यंत पोहोचतो. या मंदिराचे बांधकाम भीमजीगिरी गोसावी यांनी केले असल्याचे सांगितले जाते. राजस्थान, मालवा आणि दक्षिण भारताच्या स्थापत्यशैलींचा सुंदर संगम या मंदिरात पाहायला मिळतो. लोककथेनुसार, विघ्नेश्वर नावाच्या एका संताला ही अद्वितीय मूर्ती भूमीत दडलेली स्वरूपात आढळली. त्यानंतर येथील ग्रामस्थांनी तिची प्राणप्रतिष्ठा करून पूजन सुरू केले आणि हे ठिकाण भक्तीचे प्रमुख केंद्र झाले.

तीन सोंडींचा रहस्य

येथील गणेशाची मूर्ती अत्यंत वैशिष्ट्यपूर्ण आहे. बाप्पा तीन सोंडी, सहा भुजा घेऊन मोरावर बसलेले आहेत. या मूर्तीतील तीन सोंडींचे विविध अर्थ सांगितले जातात. काही लोक त्यांना ब्रह्मा, विष्णु आणि महेश या त्रिमूर्तींचे प्रतीक मानतात – म्हणजेच सृजन, पालन आणि संहार. काहींच्या मते या तीन सोंडी भूत, वर्तमान आणि भविष्य या काळाचे प्रतिक आहेत.

5 smallest countries : ‘हे’ आहेत जगातील 5 सर्वात लहान देश; एका दिवसात करता येईल संपूर्ण सफर

गणेश चतुर्थीतील उत्साह

गणेश चतुर्थीच्या काळात येथे दूरदूरहून भक्त मोठ्या संख्येने दर्शनासाठी येतात. बुद्धी, धन, यश आणि समृद्धीचा आशीर्वाद मिळावा या श्रद्धेने लोक येथे बाप्पांच्या चरणी नतमस्तक होतात. अशा रीतीने पुण्यातील त्रिशुंड मयूरेश्वर गणपती मंदिर हे भक्तांना अनोख्या रूपातील बाप्पांचे दर्शन घडवणारे आणि अध्यात्मिक तसेच ऐतिहासिक वारशाचे दर्शन घडवणारे पवित्र स्थान आहे.

FAQs (संबंधित प्रश्न)

मंदिराचे ऐतिहासिक महत्त्व काय सांगते?
या मंदिराचे बांधकाम १७५४ मध्ये सुरू झाले आणि १७७० मध्ये पूर्ण झाले, ज्यामुळे त्याला २६८ वर्षांहून अधिक जुना इतिहास आहे.

मंदिराचा प्रवेशद्वार कुठे आहे?
मंदिराला नागझरी ओढ्याच्या काठी थेट प्रवेशद्वार आहे, जो कमला नेहरू हॉस्पिटल चौकाच्या जवळ आहे.

Web Title: Ganesh chaturthi 2025 trishund mayureshwar ganapati temple located in pune know the history

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com