(फोटो सौजन्य - एक्स अकाउंट)
भारतीय चित्रपट नेहमीच समाजाचा आरसा म्हणून काम करत आला आहे आणि चित्रपटांमधील महिलांची पात्रे काळानुसार अधिक मजबूत झाली आहेत. जुन्या काळात महिला फक्त सहाय्यक भूमिकांपुरत्या मर्यादित होत्या, तर आज महिला चित्रपटांच्या नायिका म्हणून उदयास येत आहेत. ‘क्वीन’, ‘पिंक’, ‘मर्दानी’, ‘कहानी’ आणि ‘इंग्लिश विंग्लिश’ सारखे चित्रपट महिला सक्षमीकरणाची उत्तम उदाहरणे आहेत. या चित्रपटांमधून हे दिसून येते की महिला केवळ त्यांच्या हक्कांसाठी लढू शकत नाहीत तर समाजाची विचारसरणी देखील बदलू शकतात. महिला दिनानिमित्त, बॉलिवूडमधील त्या महिला पात्रांचे स्मरण करूया ज्यांनी केवळ आपले मनोरंजन केले नाही तर महिलांना सक्षम बनण्यासाठी प्रेरित केले आहे.
राणी मेहरा – क्वीन (२०१४)
२०१४ मध्ये कंगना रणौतचा ‘क्वीन’ हा चित्रपट प्रदर्शित झाला होता, ज्यामध्ये तिने राणी मेहराची भूमिका साकारली होती. राणी, दिल्लीतील एक साधी मुलगी, जिचे लग्न रद्द होते. पण दुःखी होण्याऐवजी, ती एकटीच युरोपमध्ये फिरायला जाते. या प्रवासात ती स्वतःला शोधते, मुक्त होते आणि तिच्या आंतरिक शक्तीला ओळखते. तिची कहाणी अनेक महिलांना आत्मविश्वास आणि आत्म-प्रेमाचा धडा शिकवते, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या जीवनाकडे एका नवीन दृष्टिकोनातून पाहण्याचे धाडस मिळू शकते.
गीत – जब वी मेट (२००७)
२००७ मध्ये शाहिद कपूर आणि करीना कपूर अभिनीत ‘जब वी मेट’ हा चित्रपट प्रदर्शित झाला. या चित्रपटात, बेबोने गीतची भूमिका साकारली होती, जी आत्मविश्वास, आनंदीपणा आणि स्वतःच्या अटींवर आयुष्य जगण्याचे एक उदाहरण आहे. गीतची बेफिकीर वृत्ती, ऊर्जा आणि मन जे सांगते ते ऐकण्याची आवड तिला खूप खास बनवते. तिच्या या पात्राने महिलांना त्यांच्या आनंदाला प्रथम स्थान देण्यास, नवीन संधी स्वीकारण्यास घाबरू नका आणि जीवनात नवीन सुरुवात करण्यास कधीही मागे हटू नका असे शिकवले.
आलिया भट्ट करतेय दुर्धर आजाराशी सामना; खुलासा करत म्हणाली, ‘स्ट्रगल करावा लागतोय…’
विद्या बागची – कहानी (२०१२)
चित्रपटाच्या कथेतील विद्या बालनच्या पात्राचे नाव विद्या बागची आहे, जी एका सशक्त गर्भवती महिलेच्या भूमिकेत दिसते. विद्या कोलकातामध्ये तिच्या हरवलेल्या पतीला शोधण्यासाठी एकटीच निघते. तिच्या गरोदरपणामुळे तिला अनेक अडचणी येतात पण ती चिकाटीने प्रयत्न करते आणि एका मोठ्या कटाचा पर्दाफाश करते. तिची बुद्धिमत्ता, धाडस आणि भावनिक शक्ती महिलांना सक्षमीकरणाची प्रेरणा देते.
शशी गोडबोले – इंग्लिश विंग्लिश (२०१२)
या चित्रपटात दिवंगत अभिनेत्री श्रीदेवी यांनी शशी गोडबोले यांची भूमिका साकारली होती. शशी अशा सर्व महिलांची कहाणी चित्रित करते ज्यांना अनेकदा कमी लेखले जाते. इंग्रजी बोलण्यास संघर्ष करणारी गृहिणी स्वतःला सिद्ध करण्यासाठी प्रवासाला निघते. तिचा स्वाभिमान आणि आत्मविश्वास परत मिळवून, शशी केवळ तिच्या कुटुंबासाठीच नाही तर समाजातील महिलांसाठीही एक उदाहरण बनते. चित्रपटाची कथा दाखवते की जर स्त्रीने दृढनिश्चय केला तर ती कोणत्याही अडथळ्यावर मात करू शकते.
पिकू बॅनर्जी – पिकू (२०१५)
२०१५ मध्ये अमिताभ बच्चन, दीपिका पदुकोण आणि दिवंगत अभिनेता इरफान खान अभिनीत ‘पिकू’ हा चित्रपट प्रदर्शित झाला. या चित्रपटात दीपिका पदुकोणने पिकूची भूमिका साकारली होती, जी एका स्वावलंबी आणि आधुनिक महिलेचे उदाहरण आहे. ती तिचे करिअर, जबाबदाऱ्या आणि तिच्या वृद्ध वडिलांची काळजी घेणे यात एकत्र राहते. पिकूचे पात्र हे आत्मविश्वास आणि तिच्या निर्णयांबद्दलची स्पष्ट वृत्ती महिलांसाठी एक प्रेरणादायी व्यक्तिमत्व आहे.
सायबर सेलनंतर आता रणवीर- अपूर्वा महिला आयोगासमोर हजर, सुनावणीमध्ये आयोग काय म्हणाले ?
मीनल अरोरा – पिंक (२०१६)
पिंक चित्रपटातील तापसी पन्नूची मीनल अरोराची व्यक्तिरेखा न्यायासाठी संघर्ष करणाऱ्या सर्व महिलांचा आवाज आहे. चित्रपटात, मीनल आणि तिच्या मैत्रिणी अत्याचार छळाविरुद्ध लढतात. त्यांची कहाणी दाखवते की संमती किती महत्त्वाची आहे आणि काहीही झाले ते एकत्र असतात. हे पात्र समाजातील पीडितेला दोष देण्याच्या मानसिकतेला जोरदार विरोध करते आणि महिलांच्या हक्कांचे महत्त्व अधोरेखित करते.
शिवानी शिवाजी रॉय – मर्दानी (२०१४)
मर्दानी चित्रपटात राणी मुखर्जीने शिवानी शिवाजी रॉयची भूमिका साकारली होती, जी एक प्रामाणिक आणि धाडसी पोलिस अधिकारी आहे. शिवानी समाजात प्रचलित असलेल्या गुन्हेगारी आणि मानवी तस्करीविरुद्ध लढते. राणी मुखर्जीचे पात्र, तिच्या दृढनिश्चयाने, बुद्धिमत्तेने आणि शौर्याने, महिलांना स्वावलंबी बनण्यासाठी आणि त्यांच्या हक्कांसाठी आवाज उठवण्यासाठी प्रेरित करते.