फक्त एक महिना बाकी... मग इराण करणार ‘ते’ काम, ज्याची अमेरिका आणि इस्रायलसह संपूर्ण जगाला भीती! ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
IAEA Iran enrichment restart : इराण पुन्हा एकदा चर्चेच्या केंद्रस्थानी आले आहे. अमेरिकेच्या हल्ल्यांनंतर नष्ट झाल्याचे मानले गेलेले इराणचे अणुउद्योग पुन्हा कार्यरत होण्याच्या मार्गावर आहेत. आंतरराष्ट्रीय अणुऊर्जा संस्था (IAEA) ने अलीकडे दिलेल्या विधानात स्पष्ट इशारा दिला आहे की इराण काही महिन्यांत किंवा कदाचित एका महिन्याच्या आतच युरेनियम समृद्धीकरण पुन्हा सुरू करू शकतो. अमेरिकेला आणि इस्रायलला सर्वाधिक भीती वाटते ते हेच की इराण अण्वस्त्रांच्या दिशेने वाटचाल करू शकेल.
IAEA चे महासंचालक राफेल ग्रोसी यांनी अमेरिकेच्या CBS News ला दिलेल्या मुलाखतीत म्हटले की, “इराणकडे अजूनही कार्यक्षम सेंट्रीफ्यूज यंत्रणा आहेत. ते काही महिन्यांत कदाचित याहूनही कमी वेळात उच्च पातळीवरील युरेनियम समृद्ध करू शकतात.” ग्रोसी यांनी यावर स्पष्टपणे सूचित केले की, अमेरिकेच्या हल्ल्यांमुळे काही प्रमाणात नुकसान झाले असले, तरी इराणचा अणुकार्यक्रम संपूर्णपणे नष्ट झालेला नाही.
अमेरिकेने नुकतेच इराणच्या विविध अणुउद्योग प्रकल्पांवर हल्ले केले. याचे समर्थन अमेरिकेने ‘सुरक्षा जोखीम’ आणि ‘दहशतवादविरोधी कारवाई’ या नावाखाली केले. मात्र, हल्ल्यांनंतर इराणने IAEA बरोबरचा करार स्थगित केला. त्यामुळे जागतिक स्तरावर अस्वस्थता निर्माण झाली आहे. इराणचे परराष्ट्र उपमंत्री अब्बास अराघची यांनी जाहीर केले की, “आम्ही आमचा युरेनियम समृद्धीकरण कार्यक्रम पुढे चालू ठेवणार आहोत. हा कार्यक्रम नागरी उपयोगासाठी असून, कोणत्याही शस्त्रनिर्मितीचा उद्देश नाही.” मात्र, याचवेळी इराणमधील काही प्रभावशाली खासदारांनी असे म्हटले की, “देशाच्या संरक्षणासाठी अण्वस्त्र आवश्यक असू शकतात.”
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : इस्रायलसोबत युद्धबंदीनंतर इराण आणखी सावध; धार्मिक नेत्यांवरही देशद्रोहाबद्दल संशयाची सुई, नागरिकांमध्ये घबराट
माजी अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी सत्तेत असतानाच म्हटले होते की, “इराणने पुन्हा अण्वस्त्र प्रकल्प सुरू करण्याचा प्रयत्न केला, तर अमेरिका पुन्हा हल्ला करेल.” त्यांनी हे धोरण अजूनही बदललेले नाही. ट्रम्प यांनी इराणवर ‘कमालचा दबाव’ या धोरणाअंतर्गत निर्बंध लावले होते. सध्याची परिस्थिती पाहता, हे धोरण पुन्हा एकदा जोरात येण्याची शक्यता आहे.
इस्रायलकडूनही इराणच्या अणुकार्यक्रमाबाबत सतत चिंता व्यक्त केली जात आहे. इस्रायलचे पंतप्रधान आणि लष्करप्रमुख वारंवार इशारा देत आहेत की, जर इराणने अण्वस्त्र दिशेने वाटचाल केली तर “सैन्य कारवाई” केली जाईल.
इराणने कायमच सांगितले आहे की, त्यांचा अणुकार्यक्रम विद्युत उत्पादन, वैद्यकीय संशोधन व नागरी वापरासाठी आहे, आणि याचा दहशतीस किंवा युद्धासाठी काहीही संबंध नाही. पण अमेरिकन हल्ल्यांनंतर इराणमध्ये अण्वस्त्र निर्मितीचा विचार अधिक स्पष्टपणे व्यक्त होऊ लागला आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : इस्रायल बनवणार ‘तेजस जेट’साठी रडार; HAL चा DRDOच्या सर्वोत्तम रडारला नकार, ‘मेक इन इंडिया’वर प्रश्नचिन्ह?
IAEA च्या नुकत्याच आलेल्या विधानामुळे पुन्हा एकदा जागतिक अणुयुद्धाची भीती निर्माण झाली आहे. इराण आपल्या अणुउद्योगावर काम पुन्हा सुरू करणार असल्याचे स्पष्ट संकेत देत आहे. अमेरिका आणि इस्रायलने यावर तीव्र प्रतिक्रिया दिली असून, भविष्यात हा तणाव युद्धात बदलू शकतो, असा इशारा तज्ज्ञ देत आहेत. पुढचा महिना निर्णायक ठरणार आहे, हे निश्चित.