पुतिनच्या ४ प्रमुख अटी: युक्रेन युद्ध थांबवण्यासाठी झेलेन्स्कीसमोर ठेवल्या शर्ता ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Putin Ukraine ceasefire : अलास्का शिखर परिषदेत अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यासोबत झालेल्या बैठकीत रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांनी युक्रेन युद्ध थांबवण्यासाठी ठोस अटी मांडल्या आहेत. यामध्ये रशियाने युक्रेनकडून पूर्वीच्या काही प्रमुख प्रदेशांवरून माघार, नाटोविरुद्ध तटस्थता आणि पाश्चात्य सैन्याची उपस्थिती टाळण्याची मागणी केली आहे.
शुक्रवारी (१५ ऑगस्ट २०२५) अलास्कामध्ये झालेल्या या शिखर परिषदेत दोन्ही नेत्यांनी जवळजवळ तीन तास बंद दाराआड बैठकीत युक्रेनमधील शांततेचा मार्ग शोधण्यावर चर्चा केली. बैठकीनंतर पुतिन आणि ट्रम्प एकत्र उभे राहून पत्रकारांसमोर आले, परंतु त्यांनी चर्चेचा तपशील जाहीर केला नाही. रशियन पक्षाशी संपर्कात असलेल्या तीन सूत्रांनी रॉयटर्सला दिलेल्या माहितीनुसार, पुतिनच्या अटी युक्रेन युद्ध संपवण्यासाठी ठोस धोरणात्मक मागण्या आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : IRIGC-TEC Meeting : जागतिक शक्तींना भारत-रशियाचा नवा मेसेज! जयशंकर-मंटुरोव्ह यांची ‘अभूतपूर्व करारा’वर स्वाक्षरी
जून २०२४ मध्ये रशियाने डोनेस्तक, लुहान्स्क (संपूर्ण डोनबास), खेरसन आणि झापोरिझिया पूर्णपणे सोडण्याची मागणी केली होती. मात्र आता पुतिन यांनी आपली भूमिका काहीशी मऊ केली असून, रशियाचा उद्देश युक्रेनने उर्वरित डोनबासमधून पूर्णपणे माघार घ्यावी, तर झापोरिझिया आणि खेरसनमधील विद्यमान आघाडीचे भाग ‘गोठविलेले’ राहावे, असा आहे. अमेरिकेच्या अंदाजानुसार आणि ओपन-सोर्स नकाशांनुसार, रशियाचा डोनबासमधील सुमारे ८८% आणि झापोरिझिया-खेरसनमधील ७३% भागावर नियंत्रण आहे. यामध्ये कराराचा भाग म्हणून मॉस्को खार्किव्ह, सुमी आणि निप्रोपेट्रोव्हस्कचे काही छोटे भाग युक्रेनला परत करण्यास तयार आहे.
पुतिनच्या अन्य अटींमध्ये कोणताही बदल नाही. या अटींमध्ये युक्रेनने नाटोमध्ये सामील होण्याची इच्छा सोडावी, नाटो पूर्वेकडे विस्तार होणार नाही याची कायदेशीर हमी द्यावी, युक्रेनियन सैन्यावर काही निर्बंध लादावेत आणि पाश्चात्य भूदल युक्रेनमध्ये तैनात करणे टाळावे, असा समावेश आहे. पुतिन म्हणतात की, या अटींवर युक्रेनने सहमती दिल्यास युद्ध थांबवण्याचा मार्ग खुले होऊ शकतो. परंतु सध्याच्या राजनैतिक परिस्थितीत या अटींचे पालन होणे कितपत शक्य आहे, हे अजूनही मोठे प्रश्नचिन्ह आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : JeM 313 Bases : भारतासाठी नवी कसोटी? ऑनलाइन फंडिंग, मशिदींतून देणग्या; पाकिस्तानला पुन्हा लागलेत दहशतवादाचे डोहाळे
विशेषज्ञांचे म्हणणे आहे की, पुतिनच्या अटींमधील बदल हे रशियाचे धोरण बदलत असल्याचे दर्शवतात. पूर्वी पूर्ण नियंत्रणाची मागणी होती, तर आता काही भाग ‘गोठविलेले’ ठेवून शांततेचा पर्याय सुचवण्यात आला आहे. तसेच, नाटोविरुद्ध तटस्थता आणि पाश्चात्य सैन्याची उपस्थिती टाळण्याची मागणी हे पुतिनच्या धोरणात्मक उद्देशाचे प्रमुख भाग आहेत. सध्याच्या परिस्थितीत, या अटींवर युक्रेनचे उत्तर आणि त्याच्या राजकीय निर्णयावर जगाचे लक्ष आहे. युक्रेन युद्ध संपवण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर दबाव आणि समतोल राखणे आवश्यक आहे.